ประวัติ

ประวัติความเป็นมา

   อุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน   มีพื้นที่ครอบคลุมอยู่ในท้องที่กิ่งอำเภอหนองหญ้าปล้องอำเภอท่ายาง อำเภอเขาย้อย จังหวัดเพชรบุรี และอำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เป็นอุทยานแห่งชาติที่มีสภาพป่าที่อุดมสมบูรณ์  เป็นป่าต้นน้ำลำธารของแม่น้ำเพชรบุรี และแม่น้ำปราณบุรี และมีเอกลักษณ์ทางธรรมชาติที่สำคัญหลายแห่ง เช่น ทะเลสาป น้ำตก ถ้ำ   หน้าผาที่สวยงาม  ทั้งเป็นอุทยานแห่งชาติที่พื้นที่กว้างใหญ่ที่สุดของประเทศไทย มีเนื้อที่ประมาณ 2,915 ตารางกิโลเมตร หรือ 1,821,875 ไร่

เมื่อคราวที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เสด็จแปรพระราชฐานที่พระราชวังไกลกังวล อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์   และเสด็จที่เขื่อนแก่งกระจาน ได้รับสั่งให้อธิบดีกรมป่าไม้ (นายถนอม เปรมรัศมี) เข้าเฝ้าเมื่อวันที่ 29 ตุลาคม พ.ศ.2522    ได้มีกระแสพระราชดำรัสว่า   “เรื่องป่าต้นน้ำลำธารของแม่น้ำเพชรบุรี ขอให้เจ้าหน้าที่ดูแลรักษาอย่าให้มีการลักลอบตัดไม้ ถางป่า ทำไร่ในป่าต้นน้ำของแม่น้ำเพชรบุรี เพราะจะทำให้เกิดความแห้งแล้ง แม้จะได้มีการให้สัมปทานป่าแปลงนี้ไปบ้างแล้ว ก็ขอให้เจ้าหน้าที่ตรวจดูแลการทำไม้ อย่าให้เป็นการทำลายป่าเกิดขึ้น”    จากพระราชดำรัสดังกล่าว        ประกอบกับนโยบายของรัฐบาลตามมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 9 มกราคม พ.ศ.2522 ที่ให้รักษาป่าไว้ โดยการประกาศให้เป็นเขตอุทยานแห่งชาติ    กองอุทยานแห่งชาติ(เดิม) กรมป่าไม้ ได้มีคำสั่งที่ 452/2523  ลงวันที่ 6 มีนาคม พ.ศ.2523    ให้นายสามารถ ม่วงไหมทอง นักวิชาการป่าไม้ 4 ไปดำเนินการสำรวจหาข้อมูลเบื้องต้นบริเวณพื้นที่ป่าต้นน้ำลำธารแม่น้ำเพชรบุรีเหนือเขื่อนแก่งกระจาน จังหวัดเพชรบุรี ตามหนังสือรายงานการสำรวจ ด่วนที่สุด ที่ กส.0708/จช. 67 ลงวันที่ 15 เมษายน พ.ศ.2523 ปรากฏว่า บริเวณป่าดังกล่าวเป็นป่าต้นน้ำลำธารของแม่น้ำเพชรบุรี และแม่น้ำปราณบุรี เป็นภูเขาสลับซับซ้อน สภาพป่าสมบูรณ์ มีทิวทัศน์สวยงาม     ประกอบด้วยน้ำตก  ถ้ำ   หน้าผา  ทะเลสาป   พันธุ์ไม้มีค่านานาชนิด เป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่าต่าง ๆ เช่น  เลียงผา  วัวแดง   กระทิง  นก ปลาต่างๆ   และช้างป่า      ซึ่งเป็นสัตว์คู่บ้านคู่เมือง      เหมาะสมที่จะจัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติ      เพื่อเป็นแหล่งพักผ่อนหย่อนใจและศึกษาความรู้ด้านต่างๆ ทั้งเป็นการรักษาสภาพป่าให้คงอยู่เป็นสมบัติของชาติถาวรสืบไป    ดังพระราชประสงค์ของพระบาทสมเด็จ-พระเจ้าอยู่หัว ก รมป่าไม้จึงได้เสนอคณะกรรมการอุทยานแห่งชาติ ได้มีมติการประชุมครั้งที่ 2/2523 เมื่อวันที่ 8 สิงหาคม พ.ศ.2523   เห็นสมควรให้ออกพระราชกฤษฎีกา      กำหนดที่ดินบริเวณดังกล่าวเป็นอุทยานแห่งชาติ โดยได้มีพระราชกฤษฎีกา กำหนดบริเวณพื้นที่ป่ายางน้ำกลัดเหนือ และป่ายางน้ำกลัดใต้ในท้องที่ตำบลน้ำกลัดเหนือ กิ่งอำเภอหนองหญ้าลาดอำเภอเขาย้อย และตำบลสองพี่น้อง   ตำบลแก่งกระจาน  อำเภอท่ายาง   จังหวัดเพชรบุรี ให้เป็นอุทยานแห่งชาติในปี  พ.ศ. 2524   โดยประกาศไว้ในราชกิจจา-นุเบกษา เล่ม  98  ตอนที่   92  ลงวันที่ 12  มิถุนายน  พ.ศ.2524   นับเป็นอุทยานแห่งชาติลำดับที่ 27 ของประเทศ